Komedialdiak, Gasteizko Umore Jaialdiak eta Erdi Aroko Arabak Crayón, ezkutuko marrazkilari baten urratsen atzetik erakusketa inauguratu dute gaur, "Umore Historian: dime de qué te ríes y te diré en qué sociedad estás viviendo" izeneko espazioan.

Erakusketa Ana del Val Kultura eta Kiroleko foru diputatuak inauguratu du gaur goizean, Vital Fundazioko ordezkariekin, Ander Gondra Erdi Aroko ordezkariarekin eta Txaro Mardaratz Jaialdiko zuzendariarekin batera.

Arabako probintziak ez du satira politikoaren edo karikaturaren munduari lotutako tradizio handirik, baina badira salbuespenak, erakusketa honek jasotzen duen bezala; izan ere, orain arte ezezaguna izan den marrazkilari gasteiztar bat identifikatu eta kokatzen da: Joaquín Olaguibel Urbina, Crayón ezizenduna.

"Ikusiko dugunez, Crayónen lana XX. mendeko lehen hamarkadetan kokatzen da, prentsa satiriko-politikoa berritzeko garaian, umoristen eta karikaturagileen belaunaldi berri baten babesean. Lanbidez militarra zen, eta pintura eta marrazkigintza zaletasun gisa egiten zituen. Ohikoa zen hori bere belaunaldian, non tokiko figurak aurkitzen ditugun, hala nola Teodoro Dublang (1874-1940), Vicente Abreu (1879-1974) edo Aurelio Vera-Fajardo (1884-1946), guztiak militarrak eta pintoreak, Ignacio Díaz Olano maisuaren inguruan prestatu ondoren."

"Bere binetak 1913tik 1917ra bitarteko Madrilgo prentsan berreskuratu genituen, Lehen Mundu Gerraren garaian eskuindar satira politiko baten isla, korronte kontserbadoreenekin lerrokatuta. Baita 1930ean eta 1932an Celedón aldizkari gasteiztarreko kolaborazioak ere, dimentsio ideologiko hori izan gabe, eta gure hiriko jaiak gozatzean eta goraipatzean oinarrituta."