2024ko Pasaia Itsas Festibalaren edizio honek ere festibalaren aurreko programazioa izango du. Albaola Itsas Kultur Faktorian (Pasai San Pedro) Txiletar belaontzi bat eraikitzeaz gain, bertako eta Txileko adituen hitzaldiak ere antolatu dira.
Lehenengo hitzaldia maiatzaren 2an, osteguna, izango da, arratsaldeko 19:00etan, Euskal Itsas Museoan (Donostia), "Euskal Herriaren eta Txileren arteko loturak ezagutzen Chiloeko munduan barrena" izenburupean. José de Moraledaren alderdi biografikoei eta lanari buruzko hitzaldi dokumental-hezitzailea. Mapa eta dokumentu historikoen laguntzaz. Helburua da José de Moraleda euskal hidrologo eta itsasgizonak Amerikan egindako ekarpenak birkokatzea. Txileko Armadarekiko lotura, aurrekariak, dokumentuak eta ekarpen posibleak lortzeko. Euskal Itsas Museoko zuzendari Xabier Alberdik aurkeztuta, hitzaldia Nelson Bahamonde txiletar historialariak emango du.
Maiatzaren 7an hitzaldia: "Ontzi tradizionalen eraikuntza Hego Amerikako mugetan", Albaola Itsas Kultur Faktorian (Pasaia) arratsaldeko 18:00etan, Txileko erriberako zurgintzari buruzkoa izango da, tradizio nautiko indigenak eta lanbide tradizional honen egungo egoera oinarri hartuta. Hitzaldia Txileko ordezkariak emango du: Marco Antonio Tamayo Quilodrán, Txileko Los Lagos Eskualdeko Ondare Kulturalaren Zerbitzu Nazionaleko arduradunak.
Azkenik, "Tradizioaren eta berrikuntzaren arteko eraikuntza-esperientziak" solasaldia egingo da maiatzaren 8an, 18:00etan, Mutiozabal Txoren Ontziolan (Orio). Atlantikoaren bi aldeetako adituen arteko elkarrizketa: Daniel Bravo Silva, Hugo Almonacid eta Hugo Almonacid (aita-semeak) Chiloétik. Txileko artisau-ontziola batean izandako lan-esperientzia azalduko dute: "Construyendo Vela". Eta Oscar Fuertes Dopico eta Lago Fernández de Fuertes Galiziatik datoz eta itsas ondarearen duintasun arkitektonikoaz hitz egingo dute: Galiziako Ciprián eta Seara erriberako aroztegien birgaitzea.
